Toen Henne Vuur, de zestien jaar oudere zus en ‘schaduwmoeder’ van ‘Ondergetekende’, alias ‘MM’, op een dag uitgemergeld en vereenzaamd van een trap viel en stierf, ‘vonkte ze langs elke trede als een lucifer’ en deed de woede van de schrijfster ontbranden. Nu móést verteld worden wat decennialang verzwegen bleef, haast onzegbaar was.
Resultaat is het ‘in de werkelijkheid gewortelde’ Vallen is als vliegen. De betoverende gruwelgeschiedenis van de vier Holbein-meisjes en hun (stief)vader. De man die overdag de aanbeden Henri Elias Hendrikus Holbein (kortweg HEHH) was, amateurschilder, gesjeesde seminarist en alomtegenwoordige gezinsgod, die de meisjes MM, Henne Vuur, Libby en Toddiewoddie inwijdde in de wereld van kunst en wetenschappen, veranderde ’s nachts in een monster. In de wellustige Minotaurus die hun kinderbedden bezocht om hen zijn seksuele wil op te leggen.
Kortom, hij was: ‘de briljante architect van onze angst en opwinding, grootmeester en regisseur van onze momenten van extreme verrukking en vrees’. De veroorzaker van een compleet labyrintisch universum, waarin elk kind zou verdwalen.
Uphoff slaagt erin de lezer met literaire meesterhand mee te voeren door die verwarrende wereld waarin het huiveringwekkendste doodnormaal kan lijken. Hoe? Door de schrijnende littekens van een jeugdtrauma te omzwachtelen met de lyrische metaforen van een sprookje. Met verwijzingen naar literatuur, mythologie en wetenschap. En bovenal met taal. Laconieke en woedende, versluierende en niets verhullende taal.
‘Een belediging van gewicht’ noemt de vertelster het misbruik door haar vader tegen het eind. ‘Maar hoe je voor zo’n belediging te revancheren en erop te reageren in een wereld die (…) de woede van vrouwen niet verdraagt?’
Deze krachtige, genuanceerde en verraderlijk knap geconstrueerde roman lijkt ons een soeverein antwoord.
