Lisa Weeda, Aleksandra – Uitgeverij De Bezige Bij
Lisa Weeda (c) Bart Grietens
In Aleksandra verweeft Lisa Weeda uiterst vernuftig een hartverscheurende familiegeschiedenis met geopolitieke ontwikkelingen. In opdracht van haar hoogbejaarde grootmoeder Aleksandra reist Lisa Weeda naar Oekraïne om het graf van haar verdwenen oom Kolja te zoeken. Nadat ze de grenswachters van het oorlogsgebied te slim af is geweest, belandt ze na een magische val door de tijd in het Paleis van de Sovjets. Daar treft ze haar overgrootvader Nikolaj, die haar als een hedendaagse Alice in Wonderland meeneemt op een reis door het verleden.
Met deze originele constructie wekt Weeda de roerige geschiedenis van Oekraïne tot leven. Dankzij Aleksandra leren we medemensen kennen die drieduizend kilometer verderop wonen, maar die ook deel uitmaken van onze geschiedenis, onze Europese identiteit, onze toekomst.
De manier waarop Weeda verschillende tijdvakken in en over elkaar laat schuiven, getuigt van durf en verbeeldingskracht. Datzelfde geldt voor haar gebruik van magisch-realistische elementen om een harde werkelijkheid te beschrijven. Aleksandra maakt honger, kou, moed en wanhoop heel invoelbaar in een aantal onvergetelijke scènes. De kwelling van een voorouder die zijn paard moet slachten om aan de hongerdood te ontkomen, een man die niet wil vluchten voor het oorlogsgeweld in de Donbasregio omdat hij zich wil ontfermen over de vele zwerfhonden, de intimidatie die oom Kolja moet doorstaan na zijn arrestatie en het gruwelijke lot dat volgt. Dankzij Weeda’s inlevingsvermogen komen gebeurtenissen die zich in tijd en ruimte ver weg afspelen beangstigend dichtbij.
‘Een Don Kozak sterft liever vrij dan dat hij leeft als een slaaf’, pepert voorvader Nikolaj ons in. Het is een uitspraak die nog lang blijft rondspoken na lezing van deze uitzonderlijk urgente roman.
Lees hier het juryrapport van de shortlist van de Libris Literatuur Prijs 2022
Luister hier naar de podcast van Aleksandra
Bekijk hier de 18 audiotrailers #DeZin. Deze trailers laten in 90 seconden horen wat een boek teweegbrengt en worden samen met lesmateriaal geplaatst op het kanaal van Beeld & Geluid op het platform LessonUp.
