Libris-gedicht van Jan Beuving
In het programma ‘Tussen longlist en shortlist’ in Boekhandel Van der Velde werd aandacht besteed aan de keuze voor de achttien titels op de longlist Libris Literatuur Prijs 2025. Juryvoorzitter Sheila Sitalsing schreef een lezing over de staat van de Nederlandse Literatuur aan de hand van de romans die in 2024 zijn ingezonden en las deze voor. Veertien auteurs die met hun roman op de longlist staan, werden geïnterviewd door studenten van Hogeschool Windesheim o.l.v. Joris van Hamersveld. Cabaretier en fervent romanlezer Jan Beuving trad op met een Libris-gedicht. De eerste twee audiotrailers van #DeZin werden ten gehore gebracht.
Wat is een roman?
Wat is een roman?
Is het vrij naar de woorden van
Nabokov
Een korte flits die licht verschaft
tussen twee eeuwigheden kaft?
Of…
Wat is een roman?
Kijk, de portier is een invalide
Maar een roman moet lopen,
Een wereld openbreken,
Inzicht bieden
In wat de wereld zelf niet kan.
Wat is een roman?
Waarom draag ik juist die vorm op handen?
Non-fictie kan ik met droge ogen
Zien verbranden, daar ben ik werkelijk hard in
Maar een roman in februari,
Net gelonglist, nieuw nog,
Op de stapel naast mijn bedje,
Dat belet je
Om te sterven, toch?
Wat is een roman?
Een dubbelspel van ooievaar en dromedaris?
Confrontaties met de goede zoon?
Ik weet niet of dat waar is
Maar ik wil gewoon
Begrijpen wat en hoe en wie?
Wat zijn de wetten, wat is de procedure?
Hoe slecht een mens de muren
Rond zijn/haar/hun fantasie?
Waar ligt de grens?
Wanneer is wat de schrijver schrijft
memoir, roman, essay of lied?
Kijk, ik ben een wiskundige
Ik volg de regels
Maar ik schrijf ze niet
De een heeft intuïtie
Ik zoek de definitie:
Wat is een roman?
Is het het archief van een gedachte?
De mierenkaravaan van letters
Die, door zetters geordend,
De lezer de instructies
Voor een leven geeft?
Je ziet het zo als iemand er weer een te pakken heeft:
Hogere machten
Die aan de einder van de lezer dagen
als vreemde symptomen:
Ezelsoren.
Peperbek.
Hoofd stuk…
En een ECG laat horen:
Je hart spant de kroon
Met twee pieken per seconde
De kwaal is gauw gevonden:
Taal
In het oog van ieder mens
Loopt een verhaal,
maar de schrijver zíet die dromen
Weerloos, maar van waarde
En weet: hier zijn wij voroppaarde.
Van wieg tot graf
Pelt de roman ons af
Hij laat de vroedvrouw wenen
De dragers zingen,
Is de maat van alle dingen
En een vriend voor alle mensen:
Gedrukte kwintessensen
Voor rouwdouwers met ossenkop,
Lelijke eendjes én Mooie Jo
Zó
Vitaal en wijd is de roman
Dat je pas spreken kan
Van de buitengewoon geslaagde opvoeding van
Frida Wolf als die Wolf
De schaapkleren van het boek ook draagt
Wie mij vraagt
Wat is een roman?
Zal ik als antwoord geven:
Een beest
Dat, soms vousvoyerend
Dan weer al die u’s omkerend
Tot één wij
De averij
van ons leven
Tot kunst heeft verheven,
Wie leest
Valt dat geluk ten deel.
Een roman maakt stuk
En van die stukken een geheel.
Nog één keer dan:
Wat is een roman?
Ik word die vraag niet moe
Want de roman voegt
Aan de werkelijkheid
De waarheid toe
Je hebt niets aan de feiten
Als ze niet worden bezield
Waar een potentaat
De feiten juist vernielt
Vult de schrijver het hiaat
Tussen feit en fictie
Met de daad
Van het verhaal
Meten is alleen maar schijn:
Want het feit zegt wat we weten
Maar het verhaal waar je moet zijn
Al brandt de wereld nog zo fel
De fictie achterhaalt haar wel
Schrijf dus, Zwolle,
Schrijvers, schrijf jezelf
De planken op
De kasten in
Vooruit, met flinke pen
Wring je tussen de wereld die ik ken
en de hemel die ik zoek
Schrijf daar het boek
En geef het leven
Zin
Geschreven en uitgesproken door Jan Beuving op 13 februari 2025 op het evenement “Tussen longlist en shortlist” van de Libris Literatuur Prijs in Boekhandel Van der Velde in Zwolle op 13 februari 2025.
*********************************************************************************************************************************************
maandag 10 maart: bekendmaking van de shortlist in Nieuwsuur op NPO2. Nieuwsuur maakt een reportage waarbij ze op bezoek gaan bij de zes genomineerde auteurs en hen feliciteren met hun nominatie. De genomineerde auteurs ontvangen elk 2.500 euro.
dinsdag 11 maart: het programma ‘De shortlist’ in de Zuilenzaal van Felix Meritis, Amsterdam. Lucas de Man interviewt alle zes genomineerden; met muziek van Ellen ten Damme. Alle zes shortlisttitels zullen ter plaatse te koop zijn bij Boekhandel Hoogstins. Kaarten zijn hier te koop – €13,50/€10,00 (CJP/65+/student/stadspas)
Vanaf 28 maart: wekelijks een nieuwe podcast van alle zes genomineerde romans maken wij een die vanaf 28 maart wekelijks online komt te staan.
maandag 19 mei: bekendmaking van de winnaar van de 32e Libris Literatuur Prijs in Felix Meritis; de winnaar ontvangt € 50.000,– en de bronzen legpenning.
20 mei: interview met de winnaar in het VPRO-radioprogramma ‘Nooit meer slapen‘.
Een van de romans van de shortlist van de Libris Literatuur Prijs doet schooljaar 2025/2026 mee aan de Inktaap 2026.
