Kostte het aanwijzen van de zes finalisten de jury van de Libris Literatuur Prijs 2006 al veel hoofdbrekens, nog moeilijker was het daaruit één te moeten kiezen. Zes romans over mensen die de wereld naar hun hand proberen te zetten. Pogingen die in de meeste gevallen mislukken en juist het kwaad oproepen dat men wil bestrijden.
Zo blijken de genetische ambities van Victor Hoppe, hoofdpersonage in De engelenmaker van Stefan Brijs, uiteindelijk kleinmenselijk te zijn en alles te maken te hebben met onze fixatie op perfectie, met ons streven God te willen overtreffen. Een streven dat voortkomt uit verblinding en uitmondt in immoraliteit.
Ook het grimmige sprookje dat Michael Frijda ons presenteert met zijn originele roman Ritselingen vertelt het oude verhaal over mensen die voortdurend het beste voor ogen hebben, maar steeds net het verkeerde kiezen. Over die keuzes en over de schuld die daar het gevolg van is, gaan de verhalen die in Ritselingen worden verteld. Verhalen die wij als mensen móeten vertellen om ons doen en laten, om ons bestaan te rechtvaardigen.
Angstaanjagend is de allegorische wereld die Elvis Peeters, in nauwe samenwerking met Nicole van Bael, oproept in zijn roman De ontelbaren. Een verontrustende parabel over de wijze waarop wij in West-Europa ons welvaartsmodel uitdragen maar aan die exportwoede te gronde gaan als de ontelbaren komen halen waar wij hen op geattendeerd hebben.
Een gevaarlijk spel met de werkelijkheid laat ook K.Schippers zíjn hoofdpersoon spelen in Waar was je nou: een gedurfde en sensibele roman. In dit variété met de werkelijkheid vol schrille contrasten tussen het heden en het verleden, het alledaagse en het door de herinnering gekleurde, triomfeert de verbeelding glorieus.
In Knielen op een bed violen van Jan Siebelink offert zijn hoofdpersoon alle aardse zaken op in een voor de buitenwereld duister verlangen naar goddelijke bescherming. Een Hollands drama dat laat zien dat religieus fundamentalisme geen importproduct is, maar wel degelijk behoort tot ons erfgoed.
Een zinderend jongensboek, zo typeerde de jury eerder Joe Speedboot van Tommy Wieringa. Een roman over de spanningen tussen beweging en stilstand, over waarnemen en zien, over de vooruitgang van de wereld en de teloorgang van een dorp. En dat alles onontkoombaar aangestuurd door onze driften. Ook in deze roman wordt door de komst van de vreemdeling alles anders: een metafoor die vaak voorkomt in onze beste zes boeken.
Dat de jury er niet snel uit was: het zal u niet verbazen. In meerderheid heeft zij tenslotte gekozen voor de roman die het primaat van de verbeelding voorop stelt. De verbeelding die wel raad weet met de ons omringende werkelijkheid, de verbeelding die het de literatuur mogelijk maakt te blijven fungeren als vrijplaats in een samenleving die niet zonder die vrijplaatsen kan. Wij kiezen voor het verlichte realisme. Als u de zes genomineerden hebt gelezen, waar wij natuurlijk van uit gaan, dan weet u dat het winnende boek van de Libris Literatuur Prijs 2006 Waar was je nou van K.Schippers is.
Amsterdam, 8 mei 2006
